Plac budowy Stacji Techniczno-Postojowej Mory, w tle wiadukt w ciągu ulicy Gierdziejewskiego.
O przedłużeniu metra do Ursusa nie było mowy. Nie powinno to dziwić – plany prezentowane niedawno w mediach to nadal nieoficjalny projekt studium, formalnie żadnych planów przedłużenia M2 nie ma. Póki co podtrzymuję ocenę, którą zawarłem we wcześniejszym wpisie – przed 2040 rokiem jest to nierealne, chyba, że miasto radykalnie zmieni swoje plany, a Unia Europejska sypnie groszem.
Stan obecny
Ursus to jedna z lepiej skomunikowanych dzielnic obrzeżnych. Dwie linie kolejowe, cztery stacje, bliskość do WKD z południowej części Skoroszy, sporo autobusów – to wszystko przekłada się na dobrą ofertę transportową. Przynajmniej w teorii.
W praktyce niekończące się remonty i fatalne zarządzanie na kolei dają o sobie znać praktycznie non-stop. Po generalnym remoncie linii i wyłączeniu jej z użycia, teraz mieszkańcy muszą liczyć się z ogromnymi utrudnieniami przez remont Warszawy Zachodniej, a gdy ten się skończy, zacznie się remont linii średnicowej.
ZTM nie widzi powodu, aby w związku z tym uruchamiać alternatywne połączenia autobusowe, bo przecież Ursus ma dobrze funkcjonującą kolej, a utrudnienia kiedyś się skończą. Być może. Póki co harmonogram zakłada koniec remontów w 2028 roku.
Dojazd do metra na Bemowo jest, owszem, ale zajmuje dużo czasu – obecna stacja końcowa znajduje się około 7 kilometrów od centrum dzielnicy, ponadto linia dowozowa musi po drodze pokonać niewygodne i niewydolne skrzyżowanie ul. Szamoty z al. 4 Czerwca 1989 (przy Factory) co oznacza opóźnienia.
Stan w 2026
Metro będzie znajdowało się 1,5 km od Szamot, przy ul. Połczyńskiej. Sieć drogowa na Szamotach będzie już względnie kompletna. Sytuacja ta aż prosi się o uruchomienie szybkich linii dowozowych. Najlepiej w sposób, który ominie skrzyżowanie przy Factory.
Jedną z możliwości jest puszczenie linii spod Urzędu Dzielnicy Ursus przez ul. Hennela, Habicha, Posag 7 Panien i Gierdziejewskiego do Połczyńskiej, a następnie powrót przez al. 4 Czerwca 1989 r., od strony która zdecydowanie mniej się korkuje. Czas przejazdu spod Urzędu do stacji metra Karolin wynosiłby około 12 minut.
Wadą takiego połączenia byłaby konieczność obsługi go taborem 12-metrowym (przegubowe nie zmieszczą się na skrzyżowaniu Hennela z Silnikową), ale gdyby prowadziło przez Szamoty i Posag 7 Panien, przegubowce nadal wchodzą w grę.
Jedynym wąskim gardłem wydaje się być Gierdziejewskiego, ale… obecnie fragment od wiaduktu do Posagu 7 Panien ma 10 metrów szerokości. To wystarczająco, aby wyznaczyć na nim trzy pasy ruchu po 3,25 metra szerokości z których jeden będzie przeznaczony na buspas.
Buspas ten mógłby służyć też liniom autobusowym kursującym do metra z Niedźwiadka. Druga strona dzielnicy mogłaby natomiast korzystać z połączeń przez al. 4 Czerwca 1989 r. – o ile oczywiście opłacałoby się to czasowo w porównaniu do jazdy autobusu al. Jerozolimskimi prosto do centrum.
Niezależnie od tego, czy i kiedy będzie budowane metro w stronę Ursusa oraz niezależnie od dalszych utrudnień na kolei, taki autobus zapewni szybki i niezawodny transport do metra mieszkańcom najgęściej zaludnionych osiedli w Ursusie.
Co najważniejsze – będzie on dostępny od razu i za stosunkowo niewielką kwotę.
Dlaczego piszę o tym już teraz?
W planach jest przebudowa skrzyżowania Posagu 7 Panien, Gierdziejewskiego i Czerwonej Drogi oraz zmiana przebiegu samej ulicy. Zamiast planować ulepszenia po fakcie, zadziałajmy z wyprzedzeniem – to dobry moment, aby Zarząd Transportu Miejskiego, Zarząd Dróg Miejskich i Urząd Dzielnicy Ursus pomyślały, jak dobrze obsłużyć komunikacyjnie okolicę.
Jeżeli zaplanujemy połączenia autobusów do metra odpowiednio wcześnie, zapewnimy tym wszystkim mieszkańcom dostęp do niezawodnego i szybkiego transportu publicznego będącego obecnie atrakcyjną alternatywą dla SKM i KM.
A co najważniejsze – zrobimy to od razu i nie będziemy musieli czekać na dalszą rozbudowę sieci metra albo kres niekończących się remontów na kolei.
Dobre wieści z Urzędu Dzielnicy Ursus m.st. Warszawy! Nasza petycja została rozpatrzona pozytywnie, o czym zostaliśmy wczoraj poinformowani w piśmie z Wydziału Infrastruktury i Remontów
Zmiany mają objąć:
Organizację ruchu na ul. Dyrekcyjnej wyznaczającą nowe przejścia dla pieszych. Poniżej znajdziecie projekty organizacji ruchu – muszą one zostać jeszcze zatwierdzone przez Biuro Zarządzania Ruchem Drogowym.
Zmianę istniejącego progu przy Quo Vadis w przejście sugerowane – Urząd nadal czeka na opinię BZRD w tej sprawie. Gdy projekt zostanie zatwierdzony, zostanie „niezwłocznie przekazany do realizacji” – mamy nadzieję, że razem z obniżeniem krawężnika i uzupełnieniem płyt chodnikowych w rejonie przejścia.
Uwzględnienie w projekcie ul. Silnikowej przejść dla pieszych przy ulicach Herbu Oksza i Quo Vadis oraz wyspowych progów zwalniających w okolicy placówek oświatowych.
Wysłanie prośby do Straży Miejskiej i Policji o „wzmożoną i systematyczną kontrolę” w rejonie przejść dla pieszych przy Dyrekcyjnej oraz problematycznego fragmentu ulicy na tyłach DK „Portiernia” (parkujące wzdłuż zabytkowego budynku samochody utrudniają przejazd i sprawiają, że niektórzy kierowcy omijają je jadąc po chodniku pod przedszkolem).
Załączone dokumenty sugerują także, że na przebudowanym fragmencie ul. Hennela także znajdą się przejścia dla pieszych w okolicy ulicy Silnikowej, co poprawi bezpieczeństwo w okolicy przyszłej szkoły i przedszkola.
Jako stowarzyszenie mieszkańców “Bezpieczny i Zielony Ursus” apelujemy do władz dzielnicy, stołecznego ratusza oraz spółki Ronson Development o zmianę planów zagospodarowania działek 119/3 oraz 107 w związku z zakupem przez miasto działki oświatowej o numerze 133.
Wprowadzenie
Spółka Ronson Development zaproponowała w ubiegłym roku nową inwestycję na Szamotach, mającą zostać zrealizowaną w ramach specustawy mieszkaniowej, tzw. “Lex Deweloper”. Zgodnie z propozycją inwestora, do budowy miałoby dojść na dwóch działkach:
Na działce oznaczonej numerem 119/3, przy ul. Gierdziejewskiego, vis-a-vis Bazarku Ursus miałyby powstać trzy bloki po 8 kondygnacji;
Na działce 107 na rogu ul. Gierdziejewskiego i Posagu 7 Panien (obecnie znajduje się tam budynek dawnej Hali Tłoczni) miałoby powstać nowe osiedle oraz szkoła.
Mapa poglądowa zgodnie z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego dla okolic ul. Orłów Piastowskich w Ursusie. W tle wizualizacje pierwotnie proponowanej przez Ronson Development zabudowy wielorodzinnej na działce 119/3.
Plan ten jest niewątpliwie korzystny dla władz dzielnicy, ale przez przeznaczenie działki 119/3 – pierwotnie przeznaczonej pod szkołę – pod wysoką zabudowę wielorodzinną wprowadza chaos urbanistyczny na osiedle oraz jawnie godzi w interesy mieszkańców sąsiedniego osiedla Ursus Centralny, którym zarówno miasto jak i deweloper obiecywali pod oknami szkołę – zgodnie z zapisami planu miejscowego.
Do tej pory wydawało się, że sytuacja ta nie ma prostego rozwiązania, które zadowoliłoby wszystkich. Wszystko jednak zmieniło się po zakupie przez miasto działki oświatowej o numerze 133, położonej na rogu ul. Posag 7 Panien i ul. Taylora.
Stanowisko
Biorąc pod uwagę okoliczności, jako stowarzyszenie “Bezpieczny i Zielony Ursus” stoimy na stanowisku, że korzystając ze specustawy mieszkaniowej tzw. “Lex Deweloper” spółka Ronson Development powinna:
Na działce 119/3 wybudować budynki mieszkaniowe trzymające się wyznaczonych linii zabudowy oraz wysokości określonej w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego dla obiektu szkolnego. Pozwoli to na wybudowanie niewielkiego osiedla maksymalnie czterokondygnacyjnych bloków mieszkalnych z zachowaniem większości dużych drzew znajdującej się obecnie na działce.
Optymalna byłaby rezygnacja z zabudowy w ogóle, aby działka mogła w przyszłości służyć pod cele oświatowe.
Działkę 107 w całości przeznaczyć pod zabudowę mieszkaniową, co pozwoli inwestorowi na osiągnięcie satysfakcjonującego zwrotu z inwestycji.
Jednocześnie pod względem zagęszczenia zabudowy i jej wysokości inwestycja powinna bezwzględnie trzymać się standardów wyznaczonych na pobliskich działkach mieszkaniowych.
Zrealizować szkołę na należącej do miasta działce oświatowej numer 133, zgodnie z obowiązującym planem miejscowym.
Jednocześnie dążyć do tego, aby zakres inwestycji oświatowej realizowanej przez dewelopera był jak największy – najlepiej razem ze żłobkiem (działka pozwala na budowę dwóch szkół, żłobka i przedszkola).
Inwestycje w oświatę w związku ze specustawą mieszkaniową są z powodzeniem realizowane w całej Warszawie. Przykładami niech będą:
Inwestycja Profbudu przy Szeligowskiej 63 na Chrzanowie, gdzie inwestor będzie partycypował finansowo w budowie szkoły na terenie przeznaczonym w planie miejscowym na funkcje edukacyjne
Inwestycja Echo Investment na Mokotowie, gdzie szkoła również będzie budowana poza terenem inwestycji, na działce przeznaczonej w MPZP na cele oświatowe.
Inwestycja spółki Port Praski, gdzie inwestor zaproponował budowę przedszkola na działce miejskiej przy ul. Zamoyskiego oraz rozbudowę dwóch istniejących już placówek oświatowych.
Powyższe przykłady pokazują, że budowa szkoły na działce miejskiej przez inwestora w ramach tzw. “Lex Deweloper” to powszechna praktyka, która nie budzi wątpliwości natury prawnej ani administracyjnej.
To rozwiązanie pozwoli inwestorowi na osiągnięcie swoich celów biznesowych, dzielnicy na zaspokojenie potrzeb edukacyjnych mieszkańców osiedli, a sąsiadom działki 119/3 na dobre sąsiedztwo, nie stojące w jaskrawej sprzeczności z założeniami planu miejscowego, a także tym, co obiecywał podczas sprzedaży mieszkań deweloper.
Zapraszam na ostatni w tym roku przegląd wiadomości dotyczących inwestycji na Szamotach oraz innych ważnych dla osiedla oraz dzielnicy wydarzeń. W bonusie dwa nagrania z lotu drona.
Podpisana umowa na przedszkole przy Hennela
15 grudnia 2022 roku władze dzielnicy podpisały umowę na budowę przedszkola przy ulicy Hennela. Placówka powstanie tuż obok budowanej obecnie szkoły. Termin zakończenia budowy planowany jest na początek 2024 roku – koszt prac wyniesie 14,9 milionów złotych.
Wygląda na to, że działka oświatowa przy Hennela jest bezpieczna (przypominam – dzielnica zobowiązała się wybudować na niej szkołę i przedszkole do 2025 roku, inaczej deweloper mógłby cofnąć darowiznę na rzecz dzielnicy). Niestety, jedna szkoła i jedno przedszkole to nadal za mało, aby obsłużyć nowe osiedla…
Miasto kupuje działkę oświatową od Veolii
Jest jednak promyk nadziei w sprawie nowych placówek. Miasto na LXXXIII sesji Rady Warszawy zdecydowało się na odkupienie działki oświatowej będącej własnością Veolii. Działka mieści się między ulicami Posag 7 Panien, Taylora, “Odlewniczą” i 43 KD-D (uliczką na tyłach osiedla Centro Ursus) i zgodnie z planem miejscowym można na niej wybudować cztery obiekty – dwie szkoły, żłobek i przedszkole.
Oczywiście od zakupu do budowy szkół daleka droga, ale decyzja radnych miejskich to krok w dobrym kierunku. Mam nadzieję, że jeżeli na Szamotach dalej będą pojawiać się propozycje budowy osiedli w trybie Lex Deweloper, dzielnica będzie wskazywała właśnie na wykupione działki oświatowe jako potencjalne miejsce budowy szkół.
Póki co nie wiadomo, ile miasto zapłaciło za wykup działki, wiadomo jednak, że skorzystało z prawa pierwokupu – zakupem jej zainteresowany był inwestor prywatny.
Kolejne utrudnienia na kolei
Trwa najtrudniejsza póki co faza przebudowy stacji Warszawa Zachodnia – na początku grudnia instalowano urządzenia sterowania ruchem, teraz kolejarze wymieniają tory przy stacji Warszawa Ochota. Wiąże się to z kolosalnymi utrudnieniami na kolei. Pociągów jest mniej, jeżdżą rzadziej, pociągom regionalnym zdarzają się opóźnienia po 70 minut.
W związku z utrudnieniami na dwie części podzielono linię SKM S1 – z Pruszkowa do Warszawy Głównej kursuje jako S10, a z Otwocka do Warszawy Stadion – jako S1.
Utrudnienia potrwają do 8 stycznia. Potem można spodziewać się powrotu do remontowej “normalności” – czyli będzie tak sobie, ale znośnie.
Remont Warszawy Zachodniej ma trwać do początku 2024 roku. Potem zacznie się remont linii średnicowej od stacji Warszawa Ochota do Warszawy Wschodniej.
Zaczęła się budowa Habicha od P7P do “Odlewniczej”
Mimo ataku zimy, deweloperzy rzucili się do budowy ulicy Habicha. Prace trwają, wykopy pod obie nitki jezdni są w większości wykonane, wykonawcy zwożą materiały budowlane na plac budowy. Planowany termin przejezdności ulicy to kwiecień 2023 roku.
fot. Jacek Pudło
Przypominam założenia projektowe – ulica dwujezdniowa z jednym pasem ruchu w każdym kierunku, parkowaniem równoległym oraz jednostronną drogą rowerową (po stronie osiedla Mój Ursus) z kompletem przejść dla pieszych i przejazdów rowerowych oraz przystankiem autobusowym niedaleko skrzyżowania z przyszłą ul. “Odlewniczą”.
Co z drugą częścią Habicha? Trudno powiedzieć. Niedawno na końcu ulicy rozstawiło się zaplecze budowy osiedla Next Ursus, ma podobno zostać tam na najbliższe 2 lata. Nie wiem, jak może to wpłynąć na prace przy budowie ulicy – wysłałem zapytanie do Urzędu Dzielnicy i czekam na odpowiedź.
fot. Michał Żurawski
Stowarzyszenie “Bezpieczny i Zielony Ursus”
Wreszcie udało nam się sformalizować stowarzyszenie mieszkańców “Bezpieczny i Zielony Ursus”. Dokumenty są już w Krajowym Rejestrze Sądowym, a my zaczynamy działać. Do stowarzyszenia należą w większości osoby związane z Szamotami, ale mamy też członków ze Skoroszy i Czechowic.
W swojej działalności planujemy skupiać się na poprawie bezpieczeństwa oraz zwiększeniu dostępu do zieleni na terenie dzielnicy. Póki co można nas znaleźć na Facebooku.
Jednym z pierwszych działań stowarzyszenia było przyjrzenie się projektowi budżetu dzielnicy na rok 2023 pod kątem inwestycji. Oto jakie wyciągnęliśmy wnioski.
Inwestycje w Ursusie w 2023 roku
W przyszłym roku na ten cel dzielnica planuje wydać nieco ponad 75 milionów złotych, z czego ponad połowę pochłoną wydatki na oświatę – przede wszystkim budowę szkoły i przedszkola przy ul. Hennela na Szamotach.
Wszystkie obszary prezentują się następująco:
Oświata – 38 420 487 zł
Transport – 15 194 069 zł
Kultura – 10 584 878 zł
Mieszkania – 10 392 810 zł
Gospodarka komunalna i ochrona środowiska – 665 000 zł
Obiekty chronionej przyrody – 350 000 zł
Jak na dłoni widać, że inwestycje w zieloną infrastrukturę mają najniższy priorytet. Jest to tym smutniejsze, że pod dwoma ostatnimi pozycjami kryje się… Budowa dwóch fontann i siłowni z Budżetu Obywatelskiego. Oznacza to, że w praktyce budżet na inwestycje w zieleń w Ursusie wynosi dokładnie 0 zł.
Szkoda, że miasto stołeczne Warszawa, wyznaczając ambitne cele dotyczące zieleni miejskiej na rok 2030, nie wspiera dzielnic w ich realizacji…
Cieszy jednak, że mimo ogromnych wydatków na edukację oraz transport udało się wygospodarować też środki na rozwój mieszkalnictwa komunalnego.
—
Jeżeli chodzi o poszczególne inwestycje, koszty prezentują się następująco:
Budowa szkoły i przedszkola, Hennela – 35 590 000 zł
Budowa Domu Kultury, Gierdziejewskiego – 10 519 878 zł
Mieszkania komunalne przy Orląt Lwowskich – 10 392 810 zł
Budowa dróg dojazdowych do “wiaduktu-widmo” – 7 232 131 zł
Wykup gruntu pod szkołą przy Dzieci Warszawy – 2 111 187 zł
Wykup gruntu pod budowę ul. Henryka Brodatego – 995 984 zł
Rozliczenie za budowę Silnikowej do pl. Czerwca – 793 655 zł
Wykup gruntu pod budowę ul. Żywieckiej – 750 299 zł
Rozbudowa ul. Hennela do ul. Silnikowej – 550 000 zł
—
W rozbiciu na osiedla prezentuje się to następująco:
Szamoty – 47 453 533 zł
Niedźwiadek – 18 620 925 zł
Skorosze – 7 561 486 zł
Natomiast Gołąbki i Czechowice pozostają bez inwestycji w pierwszej 10 największych dzielnicowych wydatków na przyszły rok.
—
Wyraźne staje się to, że dzielnica będzie musiała w najbliższych latach ponosić ogromne koszty związane z nową zabudową mieszkaniową na Szamotach. O ile budowę dróg dało się w większości scedować na deweloperów, tak budowa placówek oświatowych czy nowego Domu Kultury leży po stronie dzielnicy i miasta.
Listopad na Szamotach zdominowały informacje o nowych planach linii metra przebiegających przez Ursus oraz aktualizacje “mapy drogowej”. Poznaliśmy także oferty w przetargu na przedszkole – obie przekraczające planowany budżet.
16 listopada doczekaliśmy otwarcia ofert na budowę przedszkola przy ul. Hennela. Zakładany budżet to 13,5 miliona, najtańsza oferta to 14,9 mln złotych. Podobno ratusz m.st. Warszawy jest zdeterminowany, aby brakujące pieniądze znaleźć.
Czekam na dalsze wieści i mam nadzieję na szybkie podpisanie umowy.
Spotkanie ws. dróg na Szamotach
Wreszcie udało się spotkać z burmistrzem oraz dzielnicowymi urzędnikami w sprawie postępów w budowie dróg na Szamotach. Więcej informacji znajdziecie w głównym wpisie drogowym, natomiast za podsumowanie najlepiej służy poniższa mapka:
Metro w Ursusie – nowe studium
Jak wspominałem wcześniej we wpisie o metrze w Ursusie, trwają prace nad nowym studium zagospodarowania dla Warszawy. Spodziewałem się, że znajdzie się w nim przedłużenie linii M2 do Ursusa, ale nie przyszło mi do głowy, że miasto planuje na terenie dzielnicy aż dwie linie, w dodatku łączące się na Szamotach, pod skrzyżowaniem Posagu 7 Panien i Habicha.
Oczywiście od umieszczenia linii w studium (a to przecież dopiero projekt, a nie finalny dokument!) do budowy metra bardzo daleka droga – póki co kasy z Unii nie ma nawet na budowę odcinka M2 przez Chrzanów. Niemniej jednak nowe inwestycje na Szamotach będzie można już reklamować metrem 😉
Poniżej schemat planowanej sieci. Przez Ursus mają przechodzić linia M2 z Niedźwiadka przez Śródmieście, Pragę, Bródno aż do Marymontu oraz linia M5 z Szamot przez Włochy, Ochotę, Śródmieście aż do osiedla Ostrobramska i ronda Marsa na Pradze-Południe.
Kolejne utrudnienia na PKP
PKP po raz kolejny przystępuje do prac nad systemem sterowania ruchem na stacji Warszawa Zachodnia. Oznacza to utrudnienia od 28 listopada do 10 grudnia, podobne do tych które miały miejsce około 1,5 miesiąca temu – można spodziewać się opóźnień, tłoku oraz odwołanych i skróconych pociągów.
Inwestycje deweloperskie na Szamotach
Osiedle na miejscu Hali Mazi – jest decyzja środowiskowa na 4 bloki po 9 kondygnacji do 27 metrów wysokości, zgodne z MPZP, do tego dwupoziomowy garaż podziemny i obsługa od strony ul. Taylora. Co ciekawe, z decyzji wynika, że na Taylora będzie przystanek autobusowy – co rzuca nowe światło na docelowe trasy autobusów dojazdowych (stawiam, że ZTM i dzielnica planują trasę z PKP Gołąbki przez Taylora, Posag 7 Panien, Habicha i Hennela do Urzędu Dzielnicy).
Dla osiedla na rogu Gierdziejewskiego i Posagu 7 Panien też jest decyzja środowiskowa – też planowany jest dwupoziomowy parking podziemny i obsługa osiedla od strony ulicy Taylora. Inwestorem jest fundusz budujący mieszkania pod wynajem długoterminowy.
Jest także DŚU na fragment D10.1 – będzie to kolejna część osiedla Ursus Vita między ulicami Silnikową a „Odlewniczą”.
Są dalsze ruchy ws Lex Developer na działce oświatowej 119/3 – przedstawiliśmy argumenty mieszkańców osiedla na spotkaniu z wiceprezydentem Olszewskim, ale machina urzędnicza się nie zatrzymuje – Biuro Ochrony Środowiska proceduje decyzję środowiskową i rezygnuje z oceny oddziaływania na środowisko – moim zdaniem błędnie.
Z rozmów z urzędnikami i burmistrzem wynika także, że jest kolejny zainteresowany Lex Deweloper, tym razem działką przy Gierdziejewskiego oznaczoną w MPZP jako C3 U/P. Warto zauważyć, że działka przylega do ul. Licencyjnej, która ma być jednocześnie dojazdem tirów do magazynów Panattoni… Jak inwestor planuje zapewnić bezpieczeństwo pieszym oraz komfort akustyczny mieszkańcom pozostaje tajemnicą.
Październik był miesiącem wyjątkowo obfitującym w wydarzenia w Ursusie. Podpisano wreszcie umowę na szkołę przy Hennela, wyjaśniło się to i owo w temacie terminów budowy dróg. Zapraszam zatem na lekko spóźnione aktualności.
Tak ma wyglądać nowa szkoła przy ul. Hennela (fot. Urząd Dzielnicy Ursus).
Szkoła ma być gotowa na 1 września 2025 roku – jeżeli do końca 2025 nie uda się wybudować placówki, dzielnica będzie musiała zwrócić darowiznę, więc miasto ma silną motywację. Teraz czekamy na pierwsze ruchy na placu budowy.
Przetarg na budowę przedszkola przy Hennela
Oprócz szkoły, na działce oświatowej przy Hennela ma powstać też przedszkole. Wyniki przetargu mamy poznać już 9 listopada. Czy będą odwołania – czas pokaże. Obie placówki mają powstać do 2025 roku i będą zajmować ten obszar:
Przetarg na światła na skrzyżowaniu Gierdziejewskiego, Czerwonej Drogi i Posagu 7 Panien
Co prawda na rysunku planu miejscowego istnieje w tym miejscu rondo, ale… Zdaniem radnych dzielnicy oraz Zarządu Dróg Miejskich kształt skrzyżowania nie jest przesądzony w tekście planu, a według analiz ruchu (o które wystąpiłem w drodze dostępu do informacji publicznej) skrzyżowanie będzie miało większą przepustowość od ronda.
Szkolna ulica na Drzymały zostaje
Rada Rodziców razem z Zarządem Dróg Miejskich zdecydowały o pozostawieniu zakazu wjazdów dla samochodów w godzinach 7:30 – 8:30 na znajdującej się na Czechowicach ulicy Drzymały, pod Szkołą Podstawową nr 381 im. K. K. Baczyńskiego.
Zakończyła się przebudowa ul. Ryżowej na Skoroszach. Remont objął remont nawierzchni, budowę sygnalizacji kierunkowej na skrzyżowaniu z al. Jerozolimskimi oraz budowę kanalizacji. Infrastruktury rowerowej niestety brak.
Wlot ul. Ryżowej po remoncie (fot. ZDM).
Konsultacje ws. strefy Tempo 30 w całym mieście
Stołeczny ratusz planuje objąć większość ulic w Warszawie (z wyłączeniem dróg głównych, kilkupasmowych, wykorzystywanych do komunikacji autobusowej itd.) strefą Tempo 30.
na YouTube – możesz oglądać spotkanie i dyskutować na czacie
na platformie ZOOM – możesz zabrać głos w dyskusji z fonią i wizją. Jeśli chcesz skorzystać z tej opcji, napisz na tempo30@um.warszawa.pl.
Warto wziąć udział w konsultacjach, tym bardziej, że planowana strefa Tempo 30 obejmie zdecydowaną większość ulic na Szamotach.
Wraca temat metra do Ursusa
Radni Koalicji Obywatelskiej wykopali spod ziemi temat metra do Ursusa, prezentując pismo według którego zachowana została rezerwa pod przedłużenie linii M2 pod Ursusem. Plotki głoszą też, że metro do Ursusa znajdzie się w zaktualizowanym Studium Uwarunkowań i Zagospodarowania Przestrzennego dla Warszawy. Czy to prawda, dowiemy się już w grudniu bieżącego roku.
Z informacji p. radnej Lewandowskiej wynika, że dzielnica planuje uzyskanie pozwolenia na budowę w pierwszej połowie 2023 roku, a rozpoczęcie robót budowlanych na drugą połowę 2023. Miasto wydaje się być zdeterminowane i dorzuciło dodatkowe pieniądze do inwestycji, ale czas pokaże co z tego wyjdzie.
Póki co “Arsus” funkcjonuje w starym budynku, ale umowa z obecnym, prywatnym właścicielem budynku obowiązuje tylko do czerwca. Przyszłe losy budynku stoją pod znakiem zapytania – znajduje się w gminnej ewidencji zabytków, ale czy to uchroni go przed rozbiórką?
Co słychać w sprawie budowy dojazdów do wiaduktu-widmo mającego połączyć Piastów z osiedlem Niedźwiadek? Ostatnio zadałem to pytanie urzędnikom i otrzymałem (bardzo szybko zresztą) dość długą odpowiedź. W skrócie:
27.04.2023 – Planowane zakończenie prac projektowych;
29.05.2023 – Planowane uzyskanie decyzji ZRID;
W połowie 2023 przetarg i umowa, a ok. 10 miesięcy później zakończyć się ma sama budowa – więc latem 2024 dojazdy powinny być już gotowe.
Powinny być, ponieważ po drodze mogą wystąpić jeszcze komplikacje, mianowicie:
– Gmina Piastów musi przejąć wiadukt na majątek gminy od GDDKiA. Do tej pory nie odpowiedziała urzędnikom z Ursusa na pismo z września.
– Skarb Państwa musi odstąpić od odszkodowań za nieruchomości przejęte pod budowę dróg. Jeżeli tego nie zrobi, budowa stanie pod znakiem zapytania ze względów finansowych.
Urzędnicy zaznaczają również, że „od decyzji ZRID mogą się odwołać strony postępowania, a bez uzyskania ostatecznej decyzji ZRID i odstąpienie od zrzeczenia się odszkodowań od Wojewody Mazowieckiego reprezentującego Skarb Państwa, nie będzie możliwości rozpocząć przetargu na budowę dróg”.
„Wobec tego, podane powyżej terminy mogą ulec zmianie i są to terminy realizacji budowy dla wariantu optymistycznego, tj. gdy nie wystąpią żadne ryzyka i zostaną spełnione wszystkie w/w warunki”.
Pozostaje więc trzymać kciuki, ale biorąc pod uwagę czynniki poza kontrolą samorządu, jest obawa, że budowa dróg do wiaduktu WD-64 może jeszcze trochę potrwać…
Jak bumerang wraca temat metra w Ursusie – na fejsbukowej stronie “Metro w Ursusie” (związanej z Koalicją Obywatelską) pojawił się skan pisma, mówiący o tym, że w nowych planach rozszerzania sieci metra wszystkie warianty przebiegają przez teren dzielnicy.
Pismo dotyczące rezerwy pod budowę linii metra do Ursusa.
O uwzględnieniu przez miasto rezerwy na metro w Ursusie wiadomo już od jakiegoś czasu – plotki głoszą, że tak naprawdę cały plan Rafała Trzaskowskiego przedstawiony w kampanii wyborczej zostanie wpisany do Studium Uwarunkowań i Zagospodarowania Przestrzennego. Jednak od planowania metra do budowy metra daleka droga.
Plan Rafała Trzaskowskiego z kampanii wyborczej. Oprócz metra widać także obietnicę nowej linii SKM do Ożarowa Mazowieckiego z przystankiem na Gołąbkach.
Jak więc wyglądają szanse na budowę?
Horyzont czasowy to minimum kilkanaście lat
Po pierwsze, trzeba spojrzeć na potencjalny czas budowy. Na planach z kampanii wyborczej metro do Ursusa było przedstawione jako linia M4, łącząca Karolin (ostatnią stację linii M2) ze stacją Wilanowska. Można założyć, że linia miałaby być realizowana po linii M3 z dworca Warszawa Stadion na Gocław.
Jak do tej pory, od lat 90. budujemy średnio 1,1 km metra na rok. Ten czas uwzględnia wszystkie przestoje, przetargi, umowy, szukanie finansowania i tym podobne.
Obecnie miasto stoi w obliczu kryzysu finansowego. Zagrożona jest także kasa z Unii Europejskiej – zarówno z KPO jak i (jak doniosła niedawno “Rzeczpospolita) funduszy strukturalnych. Tymczasem aby wybudować brakujące 3 stacje II linii metra trzeba dopłacić co najmniej 500 milionów złotych (w praktyce może to być nawet dwa razy więcej przez inflację oraz zmiany cen materiałów budowlanych). Negocjacje z wykonawcą trwają, ale budowa stoi. Mówimy tutaj o ok. 4 kilometrach tuneli – zatem możemy oszacować, że jeżeli znajdą się pieniądze, to metrem na Karolin pojedziemy za 4 lata. Nikt jednak nie gwarantuje, że tak się właśnie stanie.
Ale to nie wszystko, ponieważ w planach jest jeszcze III linia metra o długości 9 kilometrów, co oznacza, że musimy doliczyć do naszego rachunku 9 lat. To daje nam łącznie 13 lat oczekiwania od teraz do rozpoczęcia budowy linii M4. Wszystko to przy założeniu, że będziemy mieć dostęp do funduszy unijnych i miasto poradzi sobie z kryzysem finansów publicznych.
Do tego trzeba jeszcze doliczyć pierwszy etap budowy linii M4 (załóżmy, że ok 5 lat) i już za minimum 18 lat, czyli w 2040 roku możemy oczekiwać metra w Ursusie.
Moim zdaniem póki co nie ma się więc czym ekscytować 😉
Czy to się w ogóle opłaca?
Jest jeszcze druga sprawa, mianowicie kalkulacje ekonomiczne. Wielu komentatorów wskazuje na to, że już M3 poprowadzona “na okrętkę” może być nieekonomiczna, zwłaszcza z niewygodną przesiadką na Stadionie. Podobnie ma być z Ursusem – argumentem przeciwko budowie jest pokrycie dzielnicy gęstą siecią kolejową (łącznie 4 stacje kolejowe + niedaleko WKD Opacz) oraz mało konkurencyjny czas przejazdu względem kolei.
Policzmy to. Ze stacji Karolin do stacji Świętokrzyska powinniśmy dojechać w ok. 19 minut. Dodajmy 3 stacje – ze Skoroszy moglibyśmy dotrzeć do Świętokrzyskiej w ok. 25 minut. Ze stacji Warszawa Ursus dojedziemy do Warszawy Śródmieście w 18 minut (choć po zakończeniu remontu Warszawy Zachodniej czas spadnie do ok. 13 minut).
Kolej wygrywa to starcie, aczkolwiek nie jest tak, że czasy przejazdu są radykalnie różne (do stacji PKP ze Skoroszy jest przecież kawałek drogi) – zwłaszcza, jeżeli ktoś jedzie dalej niż na Rondo Dmowskiego albo zmierza wprost do biurowego zagłębia na Woli.
Dodatkowo, obecnie pasażerowie narzekają na nieregularny takt, częste opóźnienia i ogromny tłok w pociągach, zwłaszcza gdy trwają ograniczenia w ruchu związane z przebudową stacji Warszawa Zachodnia. A przecież były lata, gdy pociągi nie jeździły wcale. Trudno się dziwić, że SKM jest uważana za mniej przewidywalną i wiarygodną opcję – choć moim zdaniem to jeden z najwygodniejszych sposobów poruszania się po mieście.
Czy znajdą się pasażerowie?
Jednak czas nie jest jedynym argumentem – innym są potencjalne potoki pasażerskie, a te podobno już w przypadku metra na Chrzanów są za małe, aby uzasadnić budowę.
Nie jestem do końca przekonany do tego argumentu.
Jak do tej pory analizy ruchu pasażerskiego na linii M1 nie doszacowywały tego, jak wiele osób korzysta z metra. Z tego powodu łącznik pomiędzy M1 a M2 jest potwornie niewydajny i pewnie będzie wymagał przebudowy. Jak wszyscy wiemy, teren dookoła metra Kabaty kiedyś był niemal zupełnie pusty. Teraz ze stacji Kabaty korzysta średnio ok. ~14 tysięcy osób dziennie.
W porównaniu do tego ze stacji metra Szwedzka (położonej wśród już istniejącej zabudowy na Pradze-Północ) odjeżdżało w 2019 roku… zaledwie 2,3 tysiąca osób. Niestety nie mam aktualnych danych, wynik pewnie od tego czasu poszedł w górę, ale jak na stację położoną w dzielnicy wewnętrznej jest to wręcz żenująco niska liczba i pochodna fatalnego umiejscowienia stacji.
Niemniej jednak biorąc pod uwagę w jakim tempie zabudowuje się Chrzanów oraz Ursus, za 20 lat dostępne potoki pasażerskie będą o wiele wyższe niż obecnie – Szamoty na obecnej mapie gęstości zaludnienia wyglądają jak pusty obszar, a docelowo ma mieszkać tutaj nawet 35 tysięcy ludzi. A przecież stale rozbudowują się miejscowości położone wzdłuż linii kolejowych, co znaczy, że tłok w pociągach także będzie rósł. Jeżeli ktoś liczy na alternatywę w postaci dróg, moim zdaniem także się rozczaruje – na nowe drogi nie ma miejsca, na poszerzanie istniejących także nie.
Nie jest zatem wykluczone, że za 15 lat będziemy zastanawiać się, w jaki sposób odciążyć znajdujące się na granicy przepustowości linie kolejowe. Wtedy dyskusja na temat przedłużania linii metra może wyglądać zgoła inaczej niż dziś 😉
Póki co na metro nie ma co liczyć
Niezależnie od tego, jak będzie wyglądała kwestia potoków ruchu dla metra za 15 lat, nie sposób przewidywać w tym momencie na ile realna jest budowa metra na Ursus. Zachowanie rezerwy pod linię to oczywiście jakiś krok do przodu, ale obecnie miasto musi się uporać z dokończeniem M2 oraz znalezieniem pieniędzy na dalsze inwestycje transportowe. Czy za 15 lat będziemy jeszcze w Unii, czy czeka nas kryzys finansowy, co dalej z warszawskim samorządem – to wszystko wielkie niewiadome.
Osobiście trzymam kciuki za to, żeby stolica się bogaciła i rozbudowywała na tyle, że kolejne linie metra znajdą uzasadnienie ekonomiczne. Ale dopóki z finansami jest krucho, lepiej skupić się tańszych w budowie i eksploatacji alternatywach.
Metro przy wszystkich swoich zaletach ma jedną, ogromną wadę – jest bardzo drogie w budowie… No i trzeba na nie czekać długie lata. Tymczasem poprawa jakości transportu publicznego w Ursusie jest potrzebna już dziś. Czy będzie to realizowane za pomocą buspasów, szybkiego tramwaju czy poprawie jakości obecnych połączeń kolejowych – to już kwestia drugorzędna. Sama obietnica budowy metra za dwie dekady nie rozwiąże żadnego z obecnych (ani przyszłych) problemów…
Wakacje już za nami, ale sytuacja gospodarcza i towarzyszące jej spowolnienie sprawia, że nowych wiadomości w sprawie inwestycji w Ursusie jakby ubyło. Tak czy inaczej zapraszam do podsumowania miesiąca na Szamotach (i nie tylko).
Rada Warszawy przeciwna uzupełnieniu obszaru “A” planu miejscowego
Stołeczni radni zagłosowali przeciwko uchwaleniu powstającego w bólach fragmentu planu miejscowego dla obszaru “A” na Szamotach, w miejscu obecnej firmy Korurs. Najprawdopodobniej rządzące ugrupowanie przestraszyło się wizji wypłaty odszkodowań.
Co to znaczy? Cały wysiłek poświęcony na stworzenie planu, ogłoszenie konsultacji itd. przepadł, a na obszarze “A” można budować na tzw. warunkach zabudowy, bez obowiązku zgodności z planem miejscowym. Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego rozbrajająco przyznaje, że będzie teraz… analizować co dalej.
Ruszają konsultacje dla fragmentu planu miejscowego dla obszaru “B” na Szamotach, czyli charakterystycznego budynku Modelarni znajdującego się przy rondzie łączącym ul. Lalki, Cierlicką i Gierdziejewskiego. Mieszkańcy mogą się wypowiedzieć w trakcie spotkania online (4 października o godzinie 17:00, link) oraz złożyć uwagi do planu (formularz tutaj) wysyłając je pod adres sekretariat.BAiPP@um.warszawa.pl
W konsultacjach warto wziąć udział tak czy inaczej, choćby żeby poznać wizję dla kawałka ulicy Dyrekcyjnej oraz zachowanych przy niej zabytków. Co w praktyce wyjdzie z uchwalania planu – czas pokaże…
Rozstrzygnięcie ws. szkoły przy Hennela dopiero 11 października
Przetarg w sprawie budowy szkoły przy Hennela ciągnie się jak spaghetti… Tym razem złożono zostało jedno odwołanie, które miało być rozpatrzone przez Krajową Izbę Odwoławczą w dniu 27 września. Niestety, przez dostarczenie nowych dokumentów termin przesunięto na 11 października. Czy tym razem już się uda?
Ronson nie chce budować na działce oświatowej
W sprawie Lex Deweloper w Ursusie nie poznaliśmy jeszcze nowej koncepcji, ale Ronson ogłosił już, że nie ma powrotu do szkoły na działce oświatowej oznaczonej numerem 119/3.
Nowe pomysły będą pewnie dotyczyły zmiany układu lub wysokości bloków proponowanych przez dewelopera. Pismo rozesłane przez firmę Ronson Development do mieszkańców osiedla Ursus Centralny można znaleźć tutaj:
Odpowiedź firmy Ronson Development.
Przebudowa środkowej części Posagu 7 Panien, Habicha i kawałka “Goplany”
W Urzędzie Dzielnicy są już dostępne projekty przebudowy ul. Posag 7 Panien, ul. Habicha oraz ul. Kompanii AK “Goplana”. Nie mogę ich (chyba) zacytować w pełnym rozmiarze, natomiast udostępniam to, co udostępniła na swoim profilu na Facebooku radna Anna Lewandowska:
Projekt przebudowy ul. Posag 7 Panien, ul. Edwarda Habicha i ul. Kompanii AK „Goplana”, na czerwono granica przebudowy.Projekt przebudowy ul. Edwarda Habicha pomiędzy osiedlami „Centro Ursus”, „Mój Ursus” oraz „Ursus Factory”.
Ulica Edwarda Habicha
Ta dzieli się w projekcie na dwie części – jedną od ul. Kompanii AK “Goplana” do Posagu 7 Panien, nazwaną w planie miejscowym 40KD-D, pomiędzy osiedlami Next Ursus i Stacja Nowy Ursus.
Na tym odcinku ulica będzie miała dwa pasy ruchu po 2,5 metra każdy, parkowanie prostopadłe (naliczyłem 36 miejsc parkingowych), obustronną drogę dla rowerów, wyniesione przejścia dla pieszych, przejazdy rowerowe przy przejściach dla pieszych (trzech – jedno przy “Goplanie”, jedno przy Posagu i jedno pośrodku) oraz zielony pas rozdziału pomiędzy nimi.
W projekcie przewidziano też stojaki rowerowe przy budynkach, ławki, śmietniki oraz dużo zieleni – na fragmencie przy ul. Kompanii AK Goplana zmieszczą się aż cztery szpalery drzew.
Za Posagiem 7 Panien zaczyna się część ulicy Habicha oznaczona jako 41KD-D, pomiędzy osiedlami Mój Ursus oraz Ursus Factory. Tutaj plan przewiduje po jednym pasie ruchu w każdym kierunku o szerokości 3,5 metra i parkowanie równoległe po obu stronach ulicy. Jednostronna droga na rowerów będzie poprowadzona po stronie osiedla budowanego przez firmę Robyg.
Poza tym także pas zieleni pośrodku i dwa szpalery drzew, ale dla odmiany brak wyniesionych skrzyżowań (ewentualnie nie są one oznaczone w projekcie – ). Co ciekawe, na tym fragmencie ulicy znalazła się też rezerwa pod przystanki autobusowe.
Ulica Posag 7 Panien
Projekt obejmuje fragment ulicy od osiedla Next Ursus i urywa się przed skrzyżowaniem z ul. Herbu Oksza. Ścieżka rowerowa wytyczona po stronie osiedla Next Ursus, z przejazdami rowerowymi przez przejścia dla pieszych. Przystanki autobusowe przy rondzie z ul. Habicha. Szpalery drzew po każdej stronie ulicy. Po jednym pasie ruchu w każdym kierunku, pasy ruchu o szerokości 3,5 metra. Przejścia dla pieszych z azylami. Na rondzie dwa szpalery drzew. Brak miejsc postojowych – tak jak przewidziano w planie miejscowym.
Ograniczenia tonażowe
W skrócie – dopóki ulice nie zostaną przekazane miastu, niewiele da się zrobić. Natomiast po przekazaniu można będzie zwracać się w tej sprawie do Biura Zarządzania Ruchem Drogowym. Wydział Infrastruktury i Remontów miał wystosować zapytanie w tej sprawie do urzędników miejskich – dopytam, co z tego wyszło.
Estetyka
Niestety część azyli dla pieszych, wysepek itd. będzie wykonana z niezbyt ładnych prefabrykatów. Jest to efekt ustaleń z firmą Veolia, która nie chce mieć nad komorą ciepłowniczą żadnych trwałych elementów poza nawierzchnią. Za wyjaśnienia dziękuję p. Sławomirowi Cesarkowi z ursuskiego Wydziału Architektury i Remontów.
Terminy
Trudno powiedzieć cokolwiek na 100%, ale zgodnie z informacjami podawanymi przez radnych budowy ul. Habicha można się spodziewać do końca kwietnia 2023 roku, a czas oddania pierwszego fragmentu Posagu 7 Panien to grudzień 2023 roku. Przebudowa chodników przy ul. Kompanii AK “Goplana” ma być powiązana z w/w budowami.
Na przebudowę ulic Habicha i Posag 7 Panien wydano jedno pozwolenie na budowę (nr 47/A/2022), co sugeruje, że prace powinny się zaczynać lada moment. Czekam jeszcze na potwierdzenie tych informacji, ale wszystko wskazuje na to, że rok 2023 będzie początkiem ogromnych zmian w okolicy Posagu 7 Panien. Oby tak się stało!
Pełzający remont Gierdziejewskiego
Kilka miesięcy po “ratunkowym” remoncie Gierdziejewskiego Zarząd Dróg Miejskich zaczął pierwsze poprawki. Na pierwszy rzut poszły przejścia dla pieszych na skrzyżowaniu Posagu 7 Panien, Gierdziejewskiego i Czerwonej Drogi. Zmieniła się geometria skrzyżowania, a same przejścia odsunięto trochę od osi skrzyżowania.
Niestety, o sygnalizacji czy rondzie nadal nic nie wiadomo.
Remont ul. Walerego Sławka zbliża się do końca
W skrócie – prace nad opóźnionym remontem ul. Walerego Sławka trochę przyspieszyły, i asfaltowanie rozpoczęto jeszcze we wrześniu. Pozostaje mieć nadzieję, że to już ostatni tydzień w którym ulica pozostaje nieprzejezdna.
Kolejne utrudnienia na PKP
Na koniec smutna wieść z PKP – powtórzą się utrudnienia na linii łączącej Ursus z centrum, które miały miejsce w dniach 22 sierpnia – 3 września.
Kolejarze ostatnio nie dali rady przeprowadzić niezbędnych prac na dworcu Warszawa Zachodnia, wszystkie opóźnienia i odwołania pociągów poszły na marne, kilka osób straciło stanowisko, ale ostatecznie i tak robotę trzeba będzie zrobić. Szykujmy się zatem na utrudnienia na przełomie listopada i grudnia.
Aktualizacja mapy inwestycji
Naniosłem nowe inwestycje oraz terminy na moją mapkę. Kto nie widział, tego zachęcam do zapoznania się z materiałem 🙂
Dla osób, które nie znają sprawy – osiedle przy ul. Quo Vadis (zbudowane przez dewelopera na literę U) ukończono w 2019 roku. Niedługo po oddaniu osiedla do użytku okazało się, że w garażu podziemnym ma miejsce wyciek substancji pachnącej paliwem, a problem nasila się w trakcie ulewnego deszczu. Od tego czasu deweloper co jakiś czas dokonuje iniekcji (wstrzykiwania substancji uszczelniającej) w gruncie dookoła budynku, a skala problemu stopniowo się zmniejsza – choć zanieczyszczenia cały czas znajdują drogę do hali garażowej.
“Rok temu smród był gorszy, co jednak wcale nie oznacza, że teraz zniknął. Jeśli się to poruszy palcem, chusteczką, czy rękawiczką, to od razu czuć. Ten zapach jest okropny, są tam jeszcze prawdopodobnie substancje rozpuszczalnikowe”
Według analizy chemicznej zleconej przez mieszkańców substancja to mieszanka węglowodorów aromatycznych – substancji ropopochodnych mogących mieć własności rakotwórcze. Bez wątpienia pochodzą one z czasów, gdy w tym miejscu działały Zakłady Mechaniczne “Ursus”.
Zanieczyszczenia w garażach podziemnych przy Quo Vadis.
Mieszkańcy dotkniętego wyciekiem bloku twierdzą, że działka na której zbudowano ich blok nie podlegała tzw. decyzji remediacyjnej – jak mówią, deweloper twierdzi, że Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska nie widziała potrzeby remediacji gruntu w tym miejscu, ponieważ badania nie wykazały obecności zanieczyszczeń. Decyzji takiej nie widać także w rejestrze kart informacyjnych RDOŚ.
Inni mieszkańcy osiedla mówią jednak, że deweloper poinformował ich o wydanej przez RDOŚ decyzji remediacyjnej, zapewniając, że do remediacji gruntu doszło. Zamieszkują jednak bloki oddane w kolejnych etapach, w których problem nie występuje. Czy możliwe jest, że deweloper poddał remediacji tylko część gruntu?
To jedna z hipotez. Według kolejnej, źródłem zanieczyszczeń są znajdujące się obok działki przeznaczone w przyszłości pod oświatę. Dopóki nie są zabudowywane, nie muszą być poddane remediacji, a każda ulewa wypłukuje z nich pozostałości dawnych procesów przemysłowych.
Żeby jednak mieć pewność, co jest źródłem zanieczyszczeń, trzeba by przeprowadzić badania. A do tych urzędnicy się nie palą.
PRL nie słynęła z troski o środowisko
Nigdy nie miałem wątpliwości co do poziomu dbałości Polski Ludowej o środowisko, ale naiwnie sądziłem, że nowsza część Zakładów – a w szczególności wielkie hale produkcyjne – nie były aż tak narażone na wycieki paliw, czy smarów. Zakładałem, że zanieczyszczenia mają charakter raczej punktowy, np. w miejscu dawnego magazynu farb i lakierów czy oczyszczalni ścieków. Z błędu wyprowadziły mnie wspomnienia przytoczone przez jednego z użytkowników forum Skyscrapercity:
“Fabryka (przypomnijmy, to przemysł ciężki) działała tam przez ponad 100 lat, w tym czasie w ziemię wsiąknęły dziesiątki albo i setki ton substancji ropopochodnych. Np. podłogi w niektórych halach były zrobione z drewnianych okrąglaków z wypełnieniem piaskiem właśnie po to, żeby rozlany syf szybko wsiąkał. To nie była cecha tylko fabryki w Ursusie, takie były standardy jeszcze do lat 80. Przez cały XX wiek nikt w Polsce nie zawracał sobie głowy ekologią, w fabrykach jedyne co się liczyło to produkcja i wykonanie planu. Było tak przed wojną, było w PRLu.
W latach 70., w czasach prosperity dla fabryki, miałem okazję dość często ją odwiedzać. Utkwił mi w pamięci obrazek gotowych ciągników wyjeżdżających z hali na plac. Było ciasno i żeby było łatwiej manewrować (kierowcy używali rozblokowanych hamulców), panowie wylewali stary olej na ziemię, dla poślizgu. Wszystko jedno jaki, transformatorowy, przepracowany z maszyn, cokolwiek. W ziemię wsiąkała mniej więcej jedna beczka 200l dziennie.
Jeszcze parę lat temu na tym terenie działała zlewnia płynnych odpadów niebezpiecznych teoretycznie dla Warszawy, a praktycznie dla całego województwa mazowieckiego. Była o to niejedna lokalna afera, ale jak to u nas, wszystko rozeszło się po kościach, nawiasem mówiąc za sprawą deweloperów/właścicieli działek. A przyjeżdżały garbarnie, galwanizernie, ogólnie największe płynne syfy, jakie tylko można sobie wyobrazić i nikt się nie przejmował nieszczelnymi zbiornikami przeżartymi przez chemię”.
Trzeba przyznać, że opisy te są bardzo sugestywne i cóż, wywołują ciarki na plecach. Potwierdza je też fragment z decyzji remediacyjnej RDOŚ dla jednej z działek przy Posagu 7 Panien (gdzie nakazano wymienić grunt):
“Na analizowanym terenie znajdowała się hala produkcyjna zakładów mechanicznych Ursus. Od strony południowo-wschodniej znajdował się kanał olejowy do zbiorników położonych po drugiej stronie od ul. Posag 7 Panien. Należy uznać, iż przyczyną zanieczyszczenia powierzchni ziemi była długotrwała działalność produkcyjna na tym terenie (…) Potencjalna możliwość powstania historycznego zanieczyszczenia powierzchni ziemi na analizowanym terenie może ponadto wynikać z wystąpienia w przeszłości sytuacji awaryjnej”.
Jednocześnie nie widzę powodu, aby wierzyć w bajki o tym, że “tereny po Ursusie to najbardziej skażone tereny w Europie po Czarnobylu”, jak głosili kiedyś właściciele firm działających na terenie Zakładów. Jasne, Ursus to był przemysł ciężki, ale w porównaniu np. do terenów po katowickiej Hucie Szopienice (gdzie w latach 70. tysiące dzieci zachorowało na ołowicę w wyniku zatrucia metalami ciężkimi) czy choćby i nawet warszawskiego zakładu chemicznego “Foton” na Woli poziom szkodliwych substancji w glebie jest zdecydowanie niższy. Po prostu rodzaj działalności przemysłowej prowadzonej w Ursusie nie był aż tak uciążliwy dla środowiska.
Nie znaczy to jednak, że działalność ta była dla środowiska obojętna, a zanieczyszczeń nie ma.
Czy III RP zmieniła podejście do zanieczyszczeń?
Po transformacji ustrojowej fabryka w Ursusie została w końcu zamknięta, a państwo polskie (przynajmniej na papierze) zobowiązało się do większej troski o środowisko. Na ile skuteczna była ta dbałość? To już pewnie zależy od indywidualnego przypadku.
Jeżeli chodzi o Ursus, znamienna jest sprawa neutralizatora odpadów przemysłowych, który znajdował się przy ul. Silnikowej. TVN Warszawa pisało o niej w 2012 roku. Firma deweloperska zburzyła wtedy budowlę wykorzystywaną do oczyszczania ścieków przemysłowych (filtrowano tam m.in. ścieki z lotniska czy ulic oddzielając szkodliwe substancje) wbrew wyrokowi sądu i zasypała ją ziemią z terenu budowy (“materiałem klasyfikowanym jako odpad”).
Sprawą zainteresowały się wtedy zarówno prokuratura jak i RDOŚ, chcąc dowiedzieć się m.in. co się stało z resztkami niebezpiecznych substancji pozostającymi w neutralizatorze. Z kolei gdy na miejsce przyjechał pracownik Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, grupa “rosłych mężczyzn” próbowała mu grozić i wymusić na nim wpisanie do protokołu pozytywnych wniosków.
Ostatecznie wszystkie postępowania umorzono, a nikomu włos nie spadł z głowy. Obecnie na terenie dawnego neutralizatora znajduje się już nowe osiedle.
Jak wynika z raportu badania jakości gleby i ziemi nie były wykonywane od 2003 (!) roku w 13 z 18 dzielnic stolicy. Obowiązku nie dopełniono w dzielnicach Żoliborz, Śródmieście, Białołęka, Praga-Północ, Praga-Południe, Ursynów, Bemowo, Rembertów, Ursus, Wilanów, Wesoła, Ochota i Wawer.
Nawet gdy takie badania prowadzono, czyniono to niedokładnie. Na Woli przebadano 23 miejsca i to jedynie na terenach należących do miasta (44 proc. powierzchni dzielnicy). Działek będących w posiadaniu podmiotów prywatnych w ogóle nie przebadano, choć burmistrzowie dzielnic mają prawo występować do prywatnych właścicieli działek o udzielenie informacji o potencjalnych historycznych zanieczyszczeniach powierzchni ziemi. Jednak nie korzystają z niego prawie w ogóle. W ostatnich latach tylko dwóch burmistrzów wystąpiło z takimi wnioskami.
Jak te zaniechania wyjaśniano w urzędach dzielnic? Tłumaczono się m.in. „chęcią uniknięcia kosztów remediacji”, czyli usunięcia zanieczyszczeń z powierzchni ziemi.
“W świetle takich zaniedbań nie dziwi, że w Warszawie stwierdzono przypadki lokalizacji inwestycji na terenach potencjalnie historycznie zanieczyszczonych lub na terenach skażonych. Kontrolerzy NIK wskazali dwa przypadki prowadzenia inwestycji na terenach zanieczyszczonych, podczas gdy w urzędach posiadano wiedzę o występująch tam skażeniach powierzchni ziemi. Przed rozpoczęciem prac budowlanych, nie przeprowadzono tam remediacji, pomimo takiej konieczności.
Chodzi tutaj o głośny przypadek budowy osiedla Wola Libre przy ul. Obozowej 20 z 2016 roku, a także o inwestycję mieszkaniową na ulicy Klasyków (wcześniej na tych terenach znajdowały się zakłady Pollena-Aroma; ziemia była skażona substancjami petropochodnymi, a mimo to przed rozpoczęciem prac budowlanych nie przeprowadzono remediacji). W czasie prac budowlanych w tej pierwszej lokalizacji, wykryto takie niebezpieczne dla zdrowia substancje jak chloronaftalen, kreol, chlorofenol czy toluen. Kontakt z nimi może wywoływać silne zatrucia, zaburzenia układu krwionośnego i sprzyja rozwojowi nowotworów.”
Dodam tylko, że problem nie poddawania remediacji gruntów poprzemysłowych występuje właściwie we wszystkich dzielnicach, w których za PRL działały zakłady przemysłowe. Na Pradze-Północ na ten przykład głośna była sprawa budowy osiedla na miejscu nielegalnie zburzonej parowozowni, gdzie podczas robienia wykopu pod fundamenty ze studzienek kanalizacyjnych w okolicy wybijały substancje ropopochodne (najpewniej wylewane prosto „do ziemi” przez cały czas działania zakładu).
Wydaje się, że w ostatnich latach zaczęto przywiązywać nieco większą wagę do pozyskiwania decyzji remediacyjnych oraz remediacji gruntu. Nie ma jednak na ten temat konkretnych danych – może być to tylko moje wrażenie.
I tak na przykład dla osiedla “Mój Ursus” położonego na działkach o nr ew. 126/1, 126/4, 126/5 wydano decyzję o remediacji gruntu o powierzchni 1,57 ha w związku z zanieczyszczeniami chemicznymi (oleje mineralne, naftalen, antracen, benzo(a)antracen, chryzen, benzo(b)fluoranten, benzo(k)fluoranten, benzo(a)piren, dibenzo(a,h)antracen, indenol(1,2,3-c,d)piren, benzo(g,h,i)perylen). Prace obejmowały usunięcie skażonego gruntu i przekazanie go do unieszkodliwienia, wypełnienie ubytków czystym kruszywem oraz stałą kontrolę, pobieranie próbek i badanie ich.
Z kolei dla przeznaczonej na oświatę działki o numerze 124/3 (to tu ma powstać szkoła przy Hennela) wydano decyzję, na podstawie której trzeba usunąć do 0,25 metra gruntu z mniej skażonych miejsc i do 3 metrów z bardziej skażonych oraz położenie izolacji, mającej na celu uniemożliwienie wypływania zanieczyszczeń, które mogły znaleźć się poniżej głębokości 3 metrów. Remediacja ma dotyczyć całego obszaru działki.
Numery działek można sprawdzić na stronie urzędu miasta (trzeba zaznaczyć “działki ewidencyjne” w menu). Zawsze można też wysłać maila do RDOŚ z prośbą o informację publiczną dotyczącą remediacji.
Czy to wystarczające działania? Nie wiem. Zdjęcie kilku metrów zanieczyszczonego gruntu i zastąpienie go czystą ziemią brzmi jak wystarczająca gwarancja bezpieczeństwa, ale może to złudne wrażenie.
Jakie mogą być konsekwencje skażenia gruntu?
Nie napiszę tu niczego odkrywczego. Zanieczyszczenie jest groźne, jeżeli w jakiś sposób może przeniknąć do naszego organizmu. Jeżeli jest szczelnie zabetonowane pod halą garażową – nie powinno nam zagrażać. Niestety, nie jest to reguła.
Po pierwsze – jeżeli syf wycieka (tak jak w garażu przy Quo Vadis), to jesteśmy narażeni na wdychanie szkodliwych oparów.
Po drugie – jeżeli syf znajduje się we wierzchniej warstwie ziemi, to wdychanie pyłu także naraża nas na wdychanie toksycznych substancji. Podobnie będzie w przypadku kontaktu z gruntem, zabawy w błocie na niezabudowanych działkach itd.
Po trzecie – warzywa i owoce, które wyrosły na zanieczyszczonym gruncie najpewniej także będą zanieczyszczone.
Nie ma natomiast ryzyka zanieczyszczenia wody, jako, że ujęcie wody znajduje się pod dnem Wisły, a zgodnie z obowiązującymi prawami fizyki zanieczyszczenia nie są w stanie przeniknąć z otoczenia do instalacji pod ciśnieniem – np. wodociągu miejskiego.
Czy są powody do niepokoju? W przypadku w którym zanieczyszczenia wyciekają do garażu – niestety tak. W pozostałych przypadkach – trudno powiedzieć bez badań. Niestety, takie badania są drogie (gdy sprawdzałem, koszt zrobienia zaledwie kilku odwiertów na terenie osiedla oraz badań próbek gleby zaczynał się od 20 tysięcy złotych) a żadna instytucja nie pali się do ich przeprowadzania.
Ja sam zdecydowałem się podjąć ryzyko i jestem zdania, że remediacja gruntu na którym wybudowano osiedle to wystarczająca gwarancja bezpieczeństwa.
Mimo tego, z pewnością warto odpuścić sobie uprawę czegokolwiek jadalnego w ogródkach – nawet mimo remediacji – i naciskać na władze lokalne, aby zaczęły “odrabiać lekcje” w sprawie badań i kontroli zanieczyszczeń.
Na koniec wakacji przygotowałem krótkie podsumowanie dzielnicowych nowości za miesiąc lipiec i sierpień 2022 roku. Jak to zwykle latem bywa, nie działo się bardzo dużo. Jest jednak kilka ważnych aktualizacji w sprawie infrastruktury drogowej.
Opóźniony remont ul. Walerego Sławka
Zarząd Dróg Miejskich potwierdził opóźnienie przebudowy ul. Walerego Sławka – okazało się, że podbudowa nie utrzyma nowej warstwy asfaltu, podpisano aktualizację budowy z wykonawcą i od sierpnia prace ruszyły z kopyta. Niestety, zwiększenie zakresu przebudowy wydłużyło też czas trwania remontu – obecnie asfaltowanie jest planowane na początek października 2022 roku.
Kanalizacja na Ryżowej
W związku z budową kanalizacji pod ul. Ryżową, ulica została wyłączona z użytku na odcinku od Prystora do Jerozolimskich do końca września 2022 roku. Póki co nic nie wskazuje na to, aby termin był zagrożony.
Unieważnienie wyboru oferty na szkołę przy Hennela
Niestety, firmy biorące udział w przetargu na budowę szkoły przy Hennela odwołały się od wyboru najkorzystniejszej oferty. Wybór został unieważniony a oferty będą teraz ocenione powtórnie. Odwołania to standardowa procedura przy zamówieniach publicznych, także nie jest to nic niespodziewanego – niemniej jednak szkoda, że się zdarzyło.
Według radnej Lewandowskiej ze Stowarzyszenia Obywatelskiego jest to opóźnienie, którego władze dzielnicy się spodziewały i mieści się ono w założonym „buforze czasowym”. Mam nadzieję, że faktycznie tak będzie – szkoła musi zostać wybudowana do końca 2025 roku, inaczej przepadnie darowizna działki pod placówkę.
Jeżeli chodzi o budowę przedszkola, według Urzędu Dzielnicy nadal realny jest koniec 2024 roku, choć nadal nie ogłoszono przetargu na budowę placówki. Ma być jednak mniejsza i mniej skomplikowana w budowie od szkoły.
Pozwolenie na budowę magazynów
Jak wynika z Planu Miejscowego, w północnej części osiedla Szamoty mają znaleźć się zakłady magazynowo-produkcyjne. Jeden z nich – przy ulicy Licencyjnej – uzyskał niedawno pozwolenie na budowę. Będzie go budować firma Crossbay. Drugi z nich – przy ul. Kompanii AK „Goplana” – ma być budowany przez firmę Panattoni i nie ma jeszcze pozwolenia na budowę.
Ruch ciężarówek do magazynów ma się odbywać przez ul. Licencyjną – niemniej jednak nie ma jeszcze decyzji o budowie połączenia ul. Licencyjnej z ul. Gierdziejewskiego. Za budowę tego skrzyżowania ma odpowiadać Zarząd Dróg Miejskich.
Lex Developer na Szamotach
Deweloper Ronson ogłosił plan budowy osiedli w trybie „Lex Deweloper” na Szamotach. W dużym skrócie, deweloper proponuje budowę osiedla mieszkalnego ze szkołą na działce, którą obecnie zajmuje ogromna Hala Tłoczni przy skrzyżowaniu ul. Gierdziejewskiego i Posagu 7 Panien oraz mniejszego osiedla na działce oświatowej znajdującej się przy skrzyżowaniu ulic Taylora i Gierdziejewskiego (vis a vis Bazarku Ursus).
Obecnie Ronson pracuje nad zmianą koncepcji, którą ma zaprezentować mieszkańcom we wrześniu 2022 roku. Czy uda się pogodzić interesy mieszkańców Szamot, dewelopera oraz Zarządu Dzielnicy? Czas pokaże.
Osiedle Murapolu coraz bliżej?
Osiedle na miejscu „Hali Mazi” przy Posagu 7 Panien coraz bliżej. Jak donoszą pracownicy Mazi, firma ma czas na wyprowadzkę do września 2022 roku, potem ma zacząć się rozbiórka. Deweloper złożył także wniosek o pozwolenie na budowę (PnB) oraz pozwolenie na rozbiórkę hali. Kiedy dojdzie do budowy samego osiedla – jeszcze nie wiadomo. Na stronach firmy Murapol nie ma jeszcze żadnej informacji o nowym osiedlu.
Połaczenie Tomcia Palucha i Sosnkowskiego
Urząd Dzielnicy ma w planach budowę skrzyżowania w rejonie ulic Tomcia Palucha, Starodęby i Sosnkowskiego. Analizy mają potrwać pięć miesięcy. Wstępny projekt łącznika zakłada budowę skrzyżowania typu „T” z drogą dla rowerów po jednej stronie – jeżeli budowa dojdzie do skutku, znacząco ułatwi dojazd do al. Jerozolimskich.
